De energietransitie stopt niet aan de grens — en de Europese Unie wil dat hierin de grensregio’s volop meedoen.
Stel je een regio voor waar duurzame energie moeiteloos van dorp tot dorp stroomt, ook al ligt er een landsgrens tussen. Waar burgers en bedrijven samen investeren in zonne- en windenergie, en die ook met elkaar delen. Niet als toekomstbeeld, maar als groeiende realiteit.
Energiedeling is een sleutelelement in de Europese duurzaamheidsagenda. Lokale energiecoöperaties, bewonersgroepen en bedrijven worden actief gestimuleerd om hun eigen energie op te wekken én te verdelen. De EU noemt deze groepen “energy communities” — energiegemeenschappen die niet alleen bijdragen aan het klimaat, maar ook aan betaalbare stroom en regionale samenwerking. Maar in grensgebieden is dat niet vanzelfsprekend. Een grens kan nog steeds een technische of juridische barrière vormen voor energiestromen. En precies daar komt FACILEX in beeld.
FACILEX: energie delen over de grens heen
FACILEX is een grensoverstijgend samenwerkingsproject tussen Vlaanderen en Nederland, mogelijk gemaakt door Interreg Vlaanderen-Nederland. Het doel? Duidelijk en werkbaar maken hoe energie fysiek én juridisch over de grens gedeeld kan worden. Denk aan een zonnepark net over de grens dat stroom levert aan een wijk aan de andere kant, of een warmtenet dat dorpen met elkaar verbindt, ongeacht welk land ze in liggen FACILEX buigt zich over de juridische en technische vraagstukken die daarbij komen kijken. Want hoe regel je de netaansluiting? Wat met belastingen of regelgeving? En hoe zorg je ervoor dat burgers echt kunnen meedoen?
Energie van, voor en door de regio
De Europese Commissie gelooft sterk in deze lokale aanpak. Door burgers en bedrijven te betrekken bij het opwekken én gebruiken van duurzame energie ontstaat er meer draagvlak, meer innovatie en meer veerkracht. Energiegemeenschappen zijn daar een prachtig voorbeeld van: inwoners en bedrijven worden geen passieve verbruikers meer, maar actieve prosumers — producenten én consumenten van energie. Door dit soort projecten aan de grens te ondersteunen, zorgt de EU ervoor dat ook de regio’s aan de randen van lidstaten meeliften op de energietransitie.
BENEGO gelooft in grensverleggende energie
Bij BENEGO geloven we in de kracht van samenwerking. Als netwerkorganisatie die zich inzet voor samenwerking in de grensregio, juichen we deze Europese ontwikkelingen toe. Grensoverstijgende energiedeling is niet alleen slim en duurzaam — het is ook broodnodig om klimaatdoelen te halen. Samen maken we van de grens een verbindingslijn in plaats van een scheidslijn. Voor lokale overheden, coöperaties en bedrijven ligt hier een duidelijke kans: zij kunnen actief deelnemen aan de pilots en innovaties, én gebruikmaken van Europese middelen. Zo wordt regionale betrokkenheid concreet beloond met financiële steun én impact.
Meer weten over FACILEX of energiegemeenschappen? Neem gerust contact op met ons team of volg de ontwikkelingen op www.interregvlaned.eu/facilex.
